Cơ thể chúng ta là một bộ máy kì diệu. Một số chất được tạo ra để bảo vệ cơ thể khỏi sự tấn công của các yếu tố lạ, nhất là tế bào u bướu, người ta gọi đó là chất chống oxy hóa. Vậy chất chống oxy hóa là gì và có vai trò như thế nào trong phòng ngừa u bướu. Bài viết sau sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về vấn đề này.
Chất chống oxy hóa là gì?
Chất chống oxy hóa là những chất có thể ngăn chặn hoặc hạn chế tổn thương gây ra bởi gốc tự do.
Chất chống oxy hóa có thể là tự nhiên hoặc nhân tạo. Các loại chất chống oxy hóa phổ biến như: Gốc hydrogen peroxide, gốc alkoxy, axit hypochlorous, peroxynitrite, hydroperoxide hữu cơ và gốc peroxyl.
Chất chống oxy hóa hoạt động như thế nào?
Trước khi tìm hiểu chất chống oxy hóa hoạt động như thế nào, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về gốc tự do.
Gốc tự do luôn luôn được sinh ra trong cơ thể và có vai trò tích cực (có thể nói chúng ta sẽ không tồn tại được nếu thiếu vắng gốc tự do). Khi cơ thể khỏe mạnh thì gốc tự do sinh ra có giới hạn, không dư thừa để gây hại.
Khi gốc tự do sinh ra quá nhiều (do ô nhiễm môi trường, tia cực tím từ ánh nắng mặt trời, khói thuốc lá, dùng một số thực phẩm độc hại,…) và hệ thống chất chống oxy hóa của cơ thể không đủ thì sẽ gây ra những rối loạn bệnh lý. Có nhiều nghiên cứu chứng minh, nồng độ gốc tự do quá cao sẽ gây ra tình trạng viêm nhiễm ở các cơ quan, có thể dẫn đến những bệnh lý nguy hiểm như tim mạch, bệnh thần kinh hay thậm chí là u bướu.
Vậy làm thế nào để những gốc tự do không gây độc cho cơ thể? Câu trả lời chính là cần những chất chống oxy hóa. Đây là những chất có thể trung hòa điện tử dư thừa của các gốc tự do trong cơ thể, do đó cắt đứt quá trình tăng sinh của các gốc tự do, hạn chế tổn thương tế bào và phòng ngừa u bướu hiệu quả.
Nguồn chất chống oxy hóa tự nhiên giúp ngăn ngừa u bướu hiệu quả
Chất chống oxy hóa có nhiều trong rau quả, các loại hạt và một số đồ uống. Khả năng chống oxy hóa, ngăn ngừa u bướu của từng thực phẩm không giống nhau. Dưới đây là một số nhóm tiêu biểu:
Rau củ
- Atiso: Trong atiso có hàm lượng lớn quercertin (hợp chất chống u bướu, tăng cường hệ miễn dịch), rutin (tăng sức bền thành mạch, phòng ngừa nguy cơ vỡ mạch), anthocyanins (hợp chất hữu cơ thiên nhiên chống viêm nhiễm và u bướu), luteolin (chống lão hóa và viêm não) - đây đều là những chất chống oxy hóa có lợi đối với sức khỏe.
- Bắp cải: Chứa hàm lượng lớn glucosinolate giúp tăng khả năng chống u bướu.
- Tỏi: Các hợp chất lưu huỳnh trong tỏi giúp chuyển hóa chất béo, giảm cholesterol đồng thời giảm huyết áp và làm chậm sự phát triển u bướu.
- Gừng: Theo nghiên cứu, nấu hoặc nướng gừng từ 2-6 phút thì mức độ chất chống oxy hóa tăng lên 6 lần. Tuy nhiên, nếu nấu đến 8 phút mức độ chất chống oxy hóa lại bị giảm xuống, nên nếu sử dụng gừng thì bạn nên lưu tâm vấn đề này để mang lại hiệu quả tốt nhất.
Trái cây
- Mâm xôi: Hàm lượng lớn polyphenol và vitamin C làm chậm lại sự suy giảm các kỹ năng nhận thức và vận động tuổi già, đặc biệt là phòng ngừa u bướu hiệu quả.
- Việt quất: Đây là loại trái cây giàu anthocyanin, giúp ngăn ngừa sự phát triển của tế bào u bướu. Không những thế, vitamin C, K và mangan trong quả cũng ngăn ngừa bệnh tim mạch và mất trí nhớ ở tuổi già.
- Dâu tây: Giàu vitamin C và các chất chống oxy hóa tự nhiên, ngăn ngừa u bướu hiệu quả.
- Quả nam việt quất: Mọi người thường nhầm lẫn việt quất và nam việt quất với nhau nhưng thực tế, đây là 2 loại trái cây riêng biệt. Quả nam việt quất giúp giảm viêm, tăng cholesterol có lợi và đặc biệt giàu chất chống oxy hóa độc đáo như proanthocyanidin, giảm nguy cơ hình thành u bướu hiệu quả.
Chất chống oxy hóa tự nhiên
Các loại đậu
- Đậu nành: Isoflavones trong đậu nành là chất chống oxy hóa mạnh nhất, ngoài ra đậu nành còn chứa nhiều vitamin B, vitamin E có lợi cho sức khỏe.
- Đậu phộng: Chứa rất nhiều acid p-coumaric, vitamin E có khả năng chống oxy hóa cao, có công dụng tuyệt vời trong việc ngăn ngừa u bướu.
Các loại quả hạch
- Quả óc chó: Giàu chất chống oxy hóa như acid ellagic rất hữu ích trong ngăn ngừa u bướu, tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể.
- Hạt mắc ca: Chứa lượng lớn flavonoid, vitamin E giúp loại bỏ các gốc tự do, giảm nguy cơ mắc u bướu.
- Hạt điều: Hạt điều chứa hàm lượng lớn proanthocyanidin - một loại flavonol giúp chống lại các khối u, đặc biệt là u bướu ở ruột kết.