U vú là bệnh lý phổ biến và ngày càng có xu hướng gia tăng, gây những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cũng như tâm lý của người mắc. Các chuyên gia cho biết, u vú ở dạng nào, lành tính hay ác tính cũng đều gây nguy hiểm cho người bệnh. Vậy u vú lành tính là tình trạng như thế nào? Chẩn đoán u vú lành tính bằng cách nào? Phương pháp điều trị u vú lành tính là gì?
U vú lành tính là tình trạng như thế nào?
U vú lành tính là khối u phát triển tại chỗ, không lây lan đến nơi khác trong cơ thể hay xâm lấn vào các mô khác, gây phiền toái cho người mắc.
U vú lành tính có thể phát triển to, chèn ép vào dây thần kinh và các cơ quan khác trong cơ thể, đặc biệt là hoàn toàn có thể phát triển thành u vú ác tính nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
U vú lành tính được chia thành 4 loại:
- U xơ tuyến vú: U xơ tuyến vú thường gặp ở phụ nữ độ tuổi từ 20 – 30. Khối u có hình tròn, nhẵn, bề mặt cứng như hòn bi ở trong mô vú.
- U nang tuyến vú: Sự giãn nở của ống dẫn sữa dưới đầu núm vú sinh ra những túi dịch hay còn được gọi là u nang. U nang tuyến vú thường gặp ở những người rối loạn nội tiết tố nữ.
- Viêm vú: Viêm vú có biểu hiện sưng đỏ, nóng rát,… hay gặp ở phụ nữ cho con bú.
- Tăng sinh tuyến vú: Đây là tình trạng tăng các tuyến và ống tuyến vú làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú.
Mặc dù có rất nhiều nguyên nhân gây u vú, nhưng các nhà khoa học cho biết, nguyên nhân chủ yếu vẫn là do rối loạn quá trình chết tế bào theo chương trình. Bình thường mỗi giây trong cơ thể chúng ta đều có những tế bào non được sinh ra và các tế bào già, lỗi, lạ bị chết đi, đảm bảo cân bằng theo chương trình chết tế bào apoptosis, giúp cơ thể phát triển khỏe mạnh. Tuy nhiên khi chúng ta tiếp xúc với tác nhân sinh u vú như hóa chất độc hại, thực phẩm bẩn, ô nhiễm môi trường,… thì quá trình này bị rối loạn, làm mất cân bằng trong cơ thể, các tế bào tăng sinh vô độ và không kiểm soát. Đây chính là nguyên nhân hình thành khối u trong cơ thể, bao gồm cả u vú.
Triệu chứng của khối u vú lành tính là gì?
Các triệu chứng của u vú lành tính bao gồm:
- Xuất hiện cục u trong vú.
- Đôi khi khó chịu, đau rát.
- Cục u thay đổi kích thước theo chu kỳ kinh nguyệt, thường xảy ra ở cả hai bên vú.
- Mức độ đau vú tăng hoặc nổi khối u hàng tháng vào lúc rụng trứng hay trước ngày hành kinh.
- Các cục u rắn, tròn, chuyển động dễ dàng.
Chẩn đoán u vú lành tính bằng cách nào?
U vú lành tính có thể được chẩn đoán bằng một số cách sau:
Thăm khám thông thường
- Chuyên gia sẽ khám vú khi bạn đang ngồi hoặc nằm, nhằm xác định bất thường về hình dạng núm vú, kiểm tra núm vú có tụt vào trong không?
- Kiểm tra bề mặt da bao quanh núm vú xem có có nhăn, dày lên, đỏ hay co kéo không?
- Chuyên gia có thể bóp quanh núm vú xem có chảy dịch không? Kiểm tra xem hạch vùng nách có to không?
Chẩn đoán hình ảnh
Thông qua chẩn đoán hình ảnh để kiểm tra bất thường ở vú trước khi chúng phát triển lớn, đồng thời khẳng định chẩn đoán trước đó, chẳng hạn như khối u được phát hiện khi chuyên gia thăm khám.
Chụp nhũ ảnh
Chụp nhũ ảnh là phương pháp dùng tia X-quang để kiểm tra bất thường ở vú. Có khoảng 10 – 15% bất thường là u ác tính được phát hiện với kết quả chụp nhũ ảnh. Phương pháp này chính xác hơn ở phụ nữ lớn tuổi bởi ở độ tuổi này lượng mô mỡ tăng lên, nhờ vậy chuyên gia sẽ dễ dàng phân biệt mô bất thường với mô mỡ hơn.
Siêu âm
Siêu âm có thể cung cấp thêm thông tin về những bất thường đã phát hiện bằng cách chụp nhũ ảnh. Siêu âm giúp biết được khối u là rắn hay lỏng (u nang vú).
Chụp cộng hưởng từ MRI
Phương pháp này được tiến hành cùng lúc với chụp nhũ ảnh. Nếu có đột biến gen gây u vú ác tính thì MRI giúp xác định các hạch bạch huyết bất thường, kích thước và số lượng các khối u.
Phương pháp điều trị u vú lành tính là gì?
U nang tuyến vú được điều trị với phương pháp chọc hút bằng kim. Phẫu thuật là không cần thiết trong trường hợp này. Chuyên gia sẽ dùng một kim nhỏ để hút dịch và làm xẹp khối u.
U xơ tuyến vú và khối u do tăng sinh tuyến vú có thể loại bỏ bằng cách phẫu thuật. Tuy nhiên, phương pháp này cũng có thể gây ra nhiều rủi ro nên cần theo dõi và tiến hành cẩn thận.
Bên cạnh đó nên tuân thủ một số nguyên tắc sau để ngăn chặn u vú lành tính chuyển thành ung thư:
- Nên cởi bỏ áo ngực trước khi đi ngủ bởi mặc một chiếc áo ngực bó sát có thể hạn chế dòng máu đến nhiều hạch bạch huyết quan trọng xung quanh ngực và nách.
- Tập luyện thể dục, thể thao đều đặn mỗi ngày để nâng cao sức đề kháng, ngăn ngừa u bướu đặc biệt là u vú.
- Ngủ đủ 7 – 8 tiếng mỗi ngày, không thức khuya vì có thể làm suy giảm hệ miễn dịch, tăng nguy cơ mắc u vú.
- Xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, bổ sung nhiều carotenoid từ rau xanh và trái cây để tăng khả năng chống oxy hóa, ngăn ngừa ung thư.
Các phương pháp điều trị u vú lành tính hiện nay mặc dù hiệu quả nhanh nhưng thường gây đau đớn, chi phí tốn kém mà chỉ có tác dụng tạm thời, không tác động được vào cả phần gốc và ngọn của u vú nên tỷ lệ tái phát cao.
