Dược sĩ Mai Giang
Ung thư vú là loại ung thư thường gặp nhất và gây tử vong hàng đầu ở phụ nữ. Đây là một bệnh lý phức tạp, đã có nhiều nghiên cứu về nguyên nhân và cách điều trị. Tuy nhiên, việc ngăn ngừa ung thư vú từ sớm có ý nghĩa quan trọng hơn là để mắc bệnh rồi mới tìm cách chữa. Bài viết sau sẽ cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về cách ngăn ngừa ung thư vú hiệu quả.
Ung thư vú – Nỗi ám ảnh của chị em phụ nữ
Ung thư vú là bệnh lý phổ biến hiện nay. Theo thống kê của IARC (cơ quan nghiên cứu ung thư thế giới) – ung thư vú chiếm tới 21% và là nguyên nhân tử vong hàng đầu trong tổng số các loại ung thư ở nữ giới. Hiện nay, ung thư vú đang có xu hướng trẻ hóa nhanh chóng. Các thống kê cho thấy những người đang ở độ tuổi 20 - 30 cũng có thể mắc bệnh với tỷ lệ cao.
Tại Việt Nam, theo báo cáo của các Trung tâm ghi nhận ung thư, năm 2018 có 15.229 ca mắc mới ung thư vú. Đây cũng là một trong 5 loại ung thư hay gặp nhất ở nữ giới, đứng đầu bảng với 43,1/100 người, với tỷ lệ tử vong 12,9/100.000 người.
Nguyên nhân nào gây ung thư vú?
Ung thư vú không hiếm gặp, lại kéo theo tỷ lệ tử vong cao. Vậy nguyên nhân nào gây bệnh? Dưới đây là những yếu tố phổ biến:
- Di truyền: Gia đình có bà, mẹ hoặc chị gái từng mắc ung thư vú thì bạn chớ nên chủ quan mà hãy lên kế hoạch để ngăn ngừa bệnh từ sớm.
- Dậy thì quá sớm: Dậy thì trước 12 tuổi cũng là một yếu tố đáng lưu tâm, do những đối tượng này thường có lượng nội tiết tố nhiều hơn so với bình thường nên nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn.
- Mang thai lần đầu sau 30 tuổi có nguy cơ cao mắc ung thư vú vì việc có con và nuôi con bằng sữa mẹ, cho con bú sớm sẽ giúp giảm thời gian tiếp xúc với hormone estrogen – một trong những nguyên nhân gây ung thư vú.
- Lạm dụng liệu pháp estrogen: Một số phụ nữ mãn kinh sử dụng liệu pháp estrogen để níu kéo “tuổi xuân” mà không biết rằng đây là một trong những tác nhân gây ung thư vú.
- Rối loạn chu trình chết tế bào theo chương trình: Đây là nguyên nhân chính dẫn đến ung thư vú. Thông thường, sự tăng trưởng và phân chia tế bào được điều hòa bằng cách, các tế bào già, lỗi và mất chức năng sẽ chết theo “chương trình chết apoptosis”. Sau đó, các tế bào mới được sinh ra để thay thế các tế bào mất đi. Tuy nhiên, khi cơ thể tiếp xúc với những tác nhân sinh ung thư vú như hóa chất, thực phẩm độc hại, ô nhiễm môi trường,... thì sẽ khiến cho các tế bào bình thường trở nên bất thường, tăng sinh một cách không kiểm soát, có thể xâm lấn các mô hay di căn đến hạch bạch huyết và cơ quan khác. Đây chính là nguyên nhân “cốt lõi” hình thành nên ung thư vú.
Bật mí cách ngăn ngừa ung thư vú đơn giản, hiệu quả
Ngăn ngừa ung thư vú từ sớm có ý nghĩa quan trọng, làm giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh. Vì vậy, bạn không nên bỏ qua một số lưu ý dưới đây:
Ăn nhiều rau xanh
Các nhà nghiên cứu ở Thụy Điển tiến hành khảo sát 5842 phụ nữ cho thấy việc tiêu thụ nhiều rau xanh (bắp cải xanh, bông cải xanh, bắp cải,…) giúp giảm 20 - 40% tỷ lệ mắc ung thư vú vì trong rau cải giàu glucosinolate (hoạt chất giúp ngăn chặn sự phát triển của tế bào ung thư).
Không chỉ vậy, một nghiên cứu ở Mỹ năm 2009 cho thấy, glucosinolate có thể phân chia nhỏ tạo thành hợp chất sulforaphane và indole-3-carbinol, giúp ức chế sự gia tăng tế bào và ngăn ngừa hình thành khối u bao gồm u vú. Nghiên cứu khác trên động vật thí nghiệm cũng cho thấy indole-3-carbinol có khả năng “tự hủy” khối u ở vú.
Ăn nhiều rau xanh giúp ngăn ngừa ung thư vú
Tránh xa chất tẩy, thuốc trừ sâu
Các chất tẩy rửa, thuốc trừ sâu, sơn,… có thể làm rối loạn hoạt động nội tiết ở vú do tăng tổng hợp estrogen. Hormone phát triển quá mức sẽ kích thích phân chia tế bào. Theo nghiên cứu, nguy cơ mắc ung thư vú tăng lên 1,4 - 2,4 lần sau 15 năm tiếp xúc với các chất trên.
Hạn chế chất béo có hại
Thực phẩm chế biến sẵn như bánh ngọt, pizza,… chứa nhiều chất béo không tốt (trans), làm tăng nguy cơ mắc ung thư vú. Theo nghiên cứu, tỷ lệ mắc ung thư vú tăng gấp đôi ở những phụ nữ có lượng acid béo “trans” cao trong máu. Vì vậy nên hạn chế những thực phẩm này giúp ngăn ngừa ung thư vú hiệu quả.
Duy trì cân nặng hợp lý
Thời kỳ mãn kinh, tăng 10% trọng lượng cơ thể thì nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn 30 - 50% bình thường. Lượng đường và mỡ tăng cao trong vú sẽ hình thành “tuyến nội tiết âm tính” và từ đó sản sinh các hormone gây ung thư.
Tránh xa chất khử mùi
Aluminium, parabens là hóa chất được tìm thấy trong phần lớn chất khử mùi. Các chất này làm rối loạn hoạt động hormone, tăng nguy cơ mắc ung thư vú.
Nuôi con bằng sữa mẹ
Theo Viện Nghiên cứu Ung thư Hoa Kỳ và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nuôi con bằng sữa mẹ trong ít nhất 6 tháng đầu không chỉ giúp bé phát triển toàn diện, khỏe mạnh mà còn là một trong những biện pháp hữu hiệu giúp giảm nguy cơ ung thư vú.
